De Reparatie Reflex: een herkenbare valstrik voor coaches
De Reparatie Reflex: een herkenbare valstrik voor coaches
Gisterochtend volgde ik een inspirerend webinar van Tanya Cooper, MINT-lid uit Australië. Terwijl het bij ons ochtend was, sloot zij haar dag af met een waardevolle les over de ‘reparatie reflex’ – een reflex die ons als coach vaak in de weg zit.
Wat is de reparatie reflex?
De reparatie reflex is onze natuurlijke neiging om sneller te gaan dan de ander, om oplossingen aan te dragen of iemand te overtuigen van gedragsverandering. Dit doen we met de beste bedoelingen: we willen helpen, ondersteunen en de ander behoeden voor fouten. Toch heeft deze reflex een averechts effect. We hebben vanuit Motiverende Gespreksvoering (MGV) geleerd om deze reflex te onderdrukken en om oordelen te parkeren. We leren deelnemers in onze trainingen dan ook dat dit essentieel is om de ander zijn eigen proces te kunnen laten lopen. Dit is weer belangrijk voor behoud van eigen regie, maar ook de kans van slagen van een plan bijvoorbeeld.
Onderdrukken of reguleren?
Tanya bracht een nuance aan die me aan het denken zette. Onderdrukken van iets is lastig en kan zelfs spanning veroorzaken. Wat we wegdrukken, komt vaak later terug en zelfs met meer intensiteit (‘with friends’ zei ze ????).
Dit geldt dus ook voor de reparatie reflex. Hoe harder we proberen deze niet te voelen, hoe meer we ermee bezig zijn, en dat kan ten koste gaan van echt luisteren.
Alleen wegdrukken en in een hoekje stoppen is dus niet de oplossing en zelfs misschien wel helemaal niet mogelijk.
Ze introduceerde daarom een andere benadering, van 3 stappen nl: Refrain, Regulate en Return.
- Refrain
Jezelf weerhouden van ingrijpen door cognitieve interventies, zoals als coach tegen jezelf zeggen ‘het is niet het moment’ of ‘het is zijn proces’ en je te focussen op de techniek van het stellen van open vragen. - Regulate
Daarna is het van belang dat je jezelf fysiek gaat reguleren in het moment. Je interne fysieke reactie eerst herkennen door even stil te staan bij wat je waar voelt in je lijf. En dan te reguleren door bijvoorbeeld te gronden met beide benen op de grond of een paar keer goed in- en uit te ademen. Hiermee kun je de spanning die dit alles met zich meebrengt namelijk laten afnemen. - Return
Zodat je daarna vanuit rust weer terug kunt keren naar het moment en het gesprek én dus weer echt aanwezig kunt zijn voor de ander.
Dit alles zorgt ervoor dat je niet alleen voor de cliënt, maar ook goed voor jezelf blijft zorgen. Want alleen dan kun je er optimaal zijn voor de ander.
De reparatie reflex als leerzaam iets
Wat ik ook nog een mooie aanvulling vond vanuit Tanya’s visie, is dat de reparatie reflex een teken van onze betrokkenheid en liefde voor de ander en misschien vertelt die reflex ons ook iets waardevols? Over onszelf in ieder geval… Waarom voel je de behoefte om iemand te redden of te waarschuwen? Welke overtuigingen spelen mee?
Ze onderscheidde zes verschillende soorten reparatie reflexen, met een paar hele herkenbare voorbeelden. Ik zal proberen ze in mijn eigen woorden uit te leggen en misschien ken jij er nog wel meer???
- De ridder: je wilt iemand redden en beschermen tegen fouten. Dit herken ik bijvoorbeeld bij mezelf wanneer ik met jongeren werk. Ik wil hen behoeden voor misstappen die ik al van veraf zie aankomen… ik merk dat het soms heel moeilijk is om dat niet te doen.
- De voorzichtige: je wilt de ander waarschuwen voor risico’s en gevaren. Ik zie dit terug in mijn begintijd bij de reclassering. Toen waarschuwde ik cliënten vaak met uitspraken als: “Als je nu niet stopt met het plegen van delicten, raak je straks je kind nog kwijt.”
- De expert: hij weet wat goed voor de ander is en geeft advies en informatie over hoe een probleem op te lossen. Ik herinner me dat ik cliënten uitlegde wat ze allemaal konden leren als ze toch die opname in een verslavingskliniek zouden accepteren (terwijl ze daar nog niet klaar voor waren). Maar ja, wie ben ik eigenlijk?
- De geblinddoekte gids op reis: geeft leiding, maar zonder duidelijk doel.
Te langzaam gaan: Dit gebeurde mij bijvoorbeeld in de vrouwengevangenis, waar ik iedere training minimaal het eerste uur luisterde naar álle problemen die ze hadden. Het contact was fijn, maar er veranderde niets.
Of dat ik juist te snel naar het doel ging door voorstellen te doen van oplossingen “Is het niet een idee om…” of “Kun je niet …” - De hopeloze medestander: luistert en neemt de emoties van de ander zo sterk over dat hij uiteindelijk overweldigd raakt en zich afsluit om zelf te overleven. Wanneer je veel problemen hoort in je werk, bijvoorbeeld bij jeugdzorg en je ze als coach eigenlijk niet meer kan dragen… Ik herken deze niet meteen (gelukkig), maar jij misschien wel?
- De strijder: overtuigd van zichzelf en gefrustreerd als de ander zijn advies niet aanneemt. Dit kan zich ook uiten in samen met de klant boos zijn op de wereld. Ik kan me nog wel herinneren dat ik samen met de klant boos werd op de wachtlijsten in de zorg en ging bellen of dat echt niet sneller kon.
- En zo zijn er vast nog meer…
Iedereen die bij het webinar was herkende wel één of meerdere van deze reflexen en dat alleen al zorgde voor verlichting bij ons…. Het is normaal, en dus oké, om dit te voelen als coach! (Je bent ook maar een mens ????)
Bewustwording als sleutel
De kern van deze les? Het gaat niet om het volledig elimineren van de reparatie reflex, maar om bewustwording en regulatie. Als je je reflex herkent, kun je beter afstemmen op het proces van de ander en daadwerkelijk ondersteunen zonder te duwen of trekken.
Het webinar liet me opnieuw zien hoe krachtig MGV is. Niet alleen voor de mensen die we begeleiden, maar ook voor onszelf als professionals. Herken jij deze reparatie reflex in jouw werk? Welke vorm komt bij jou het meest naar boven?
Wil je hier verder mee aan de slag? In onze trainingen leren we je hoe je jouw gespreksvaardigheden kunt versterken en de ander écht in beweging krijgt.
Neem een kijkje op de website en ontdek de mogelijkheden!