Wat is goede motivatie?
Op deze pagina vind je informatie over soorten motivatie, en over de motivatie die gedragsverandering mogelijk maakt. Wanneer je mensen begeleidt bij gedragsverandering zou je dit ‘goede motivatie’ kunnen noemen.
Motivatie is…
Motivatie is het geheel aan redenen waarom iemand zich tot bepaald gedrag kan zetten. Iemand is dus gemotiveerd als hij of zij redenen heeft om iets te gaan doen, of niet te doen. Je vindt dit ook terug in een uitspraak als ‘Wil je jouw besluit motiveren?’ Daarmee vragen we eigenlijk of iemand een besluit van redenen wil voorzien.
Wanneer we met Motiverende Gespreksvoering mensen begeleiden bij gedragsverandering, zullen we ons dus vooral richten op de intrinsieke motivatie.
Ongemotiveerde mensen bestaan niet
MGV is een complexe vaardigheid, waar de gemiddelde professional niet snel in uitgeleerd is. Beheersing van MGV vraagt naast oefening, feedback, reflectie en studie ook de nodige tijd. Beheersing van onderstaande competenties kun je daarom zien als ‘stip aan de horizon’. Ze geven je de mogelijkheid om jezelf en anderen te monitoren en bewuste vervolgstappen te zetten in de richting van ‘meesterschap’.
Trainers kunnen deze competentieschalen gebruiken voor het selecteren van onderwerpen Motiverende Gespreksvoering voor hun trainingen.
Twee soorten motivatie
Een bekend onderscheid in soorten motivatie is de verdeling in intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie.
Extrinsieke motivatie is motivatie van buitenaf. De redenen om bepaald gedrag te vertonen komen niet van binnenuit, maar worden van buitenaf gegeven. Je bent extrinsiek gemotiveerd om je aan de maximum-snelheid te houden wanneer je dit alleen maar doet om een boete te voorkomen. Extrinsieke motivatie heeft vooral te maken met beloning en straf, met wortels en stokken.
Intrinsieke motivatie is motivatie van binnenuit. De redenen om iets te doen of te laten komen dan echt vanuit onszelf. Intrinsieke motivatie heeft vooral te maken met jouw eigen drijfveren en waarden. Intrinsieke motivatie op het werk heeft vooral te maken met zaken als autonomie, meesterschap en zingeving. (zie het filmpje van Daniël Pink hieronder)
Het onderscheid tussen extrinsieke en intrinsieke motivatie is op papier duidelijk. Maar in de praktijk overlapt het elkaar nog wel eens. Denk aan iemand die graag een goede vader wil zijn, en daarom aan timemanagement doet. Je kunt dit intrinsieke motivatie noemen (hij wil een goede vader zijn, niemand verplicht hem) maar je kunt dit ook extrinsieke motivatie noemen. (Het timemanagement zelf vindt hij niet leuk, dat doet hij alleen maar voor zijn kinderen.)
In het boek van Sergio van der Pluijm (Coachen 3.0 – Deel 1. 2018) wordt daarom ook gebruik gemaakt van een derde soort motivatie: autonome motivatie. Dat is motivatie waarbij je wel gemotiveerd bent voor het doel, maar niet voor de taak zelf. Bij Motiverende Gespreksvoering gaat het vaak om deze autonome motivatie.
Goede motivatie
Je hebt zojuist gelezen dat goede motivatie niet bestaat. Het is maar net hoe je het bekijkt. Maar toch ligt dat iets genuanceerder. Als iemand voor een bepaalde gedragsverandering staat, zal intrinsieke motivatie de verandering veel gemakkelijker maken dan extrinsieke motivatie. Als het om gedragsverandering gaat is intrinsieke motivatie de goede motivatie.
Extrinsieke motivatie kan ons wel een zetje geven. Bepaalde omstandigheden kunnen zo vervelend zijn, dat we noodgedwongen gaan veranderen. Sommige coachees zetten hun eerste veranderstappen alleen omdat het moet.
En gaandeweg wordt de extrinsieke motivatie soms intrinsiek. Bijvoorbeeld omdat de coachee ontdekt dat het nieuwe gedrag werkt. Maar als de motivatie niet intrinsiek wordt, zal de verandering waarschijnlijk niet blijvend zijn.
Wanneer we met Motiverende Gespreksvoering mensen begeleiden bij gedragsverandering, zullen we ons dus vooral richten op de intrinsieke motivatie. Die intrinsieke motivatie kun je versterken door het te herkennen en te ontlokken.
Wellicht ben je in de positie om iemand te dwingen om te veranderen. Waarschijnlijk is dat niet wat je wilt, want dan zul je altijd bij je medewerker of coachee of cliënt in de buurt moeten zijn om het gedrag te straffen of te belonen.
Drie aspecten van goede motivatie
Motiverende Gespreksvoering belicht drie aspecten van intrinsieke motivatie: willen, kunnen en gereedheid.
WILLEN
Mensen die willen veranderen zijn zelf tot de conclusie gekomen dat het echt niet langer zo door kan gaan, en ze hebben een beeld van de richting waar ze naartoe willen. Mensen willen veranderen als ze de verandering kunnen verbinden aan wat voor hen belangrijk is. (Ik ga een cursus Engels volgen omdat ik het belangrijk vind om in het buitenland anderen te begrijpen.)
KUNNEN
Kunnen heeft niet alleen te maken met ‘in staat zijn’ om te veranderen, maar ook met het vertrouwen daarin. Mensen die in staat zijn om te veranderen, maar niet geloven dat het hun gaat lukken, zullen meestal niet veranderen. Verandering moet haalbaar zijn, willen mensen intrinsiek gemotiveerd raken voor deze verandering.
GEREEDHEID
Een derde aspect is ‘gereedheid’. Mensen zijn echt gemotiveerd als ze niet alleen willen en kunnen, maar ook klaar voor de start zijn. Wanneer ze bereid zijn om op korte termijn met de verandering te beginnen.
Je zou deze drie aspecten drie verkeerslichten kunnen noemen. Wanneer ze alle drie op groen staan, dan is iemand intrinsiek gemotiveerd.
Vaak zit deze motivatie al voor een deel in mensen en is het onze taak als coach om die motivatie te ontlokken.
Wil je meer leren over Motiverende Gespreksvoering?
Motiverende Gespreksvoering is een communicatiemethode voor het begeleiden van gedragsverandering.
Als je meer wilt leren over deze methode, dan kan dat op de volgende manieren:
Ben je op zoek naar een trainer die trainingen kan verzorgen, of ben je op zoek naar individuele begeleiding?
Voor een kennismaking met Motiverende Gespreksvoering kun je meedoen aan een workshop.
Wil je de methode grondig leren?
Meld je dan aan voor de cursus Motiverende Gespreksvoering.